بایگانی دسته ی مقالات

فضاهای مکث شهری : اگر بخواهیم توجه به شهروندان و مردم مداری را در طراحی شهری مورد نظر قرار دهیم، ایجاد فضاهای مکث شهری برای حضور افراد پیاده در اولویت قرار می‌گیرد زیرا تعاملات اجتماعی ، ارتباطات انسانی و حضور مردم که هویت بخش و معنا دهنده محیط است در ظرف آن شکل می‌گیرد. متاسفانه در شهرهای کشور ما فضاهای مکث و گفتگو و به طور کلی فضاهای عمومی طراحی شده کمتر مورد دقت و بررسی قرار گرفته است.توجه اخیر مسوولین به پیاده راه ها و حضور پر رنگ تر مردم درفضای شهری را میتوان نشانه ای از اهمیت یافتن فضاهای عمومی در جامعه مدنی دانست .

فضای مکث را میتوان “فضای شهری پذیرای دیدار” ، “نشیمن شهری “، “پاتوق شهری” و” فضای مردم گرا ” نامید. فضاهای مکث می توانند تزیینات و عناصر خاص خود را داشته باشند که با توجه به اهداف و انتظاراتی که از فضا می رود شکل می گیرند. استفاده از هنر های شهری همچون هنر نصب ، ویدئو  آرت ،عناصر و المان ها و احجام شهری،مبلمان و عناصری برای تامین آسایش و دعوت کنندگی ،روشنایی و نورپردازی ،گل و گیاه متناسب با فضا،آبنما و فواره،نماد های آیینی و تندیس های زیبا هر کدام با توجه به مخاطب ،موقعیت شهری و …شکلی خاص می یابند و میتوانند به خدمت گرفته شوند.

فضاهای مکث شهری

البته باید توجه داشت که در هر مکان و هر محلی نمی‌توان اقدام به ایجاد چنین فضاهایی کرد بلکه چگونگی ارتباطات اجتماعی ،عملکرد و نوع ترافیک هر مکان ،هم جواری ها و کاربری های شهری و دیگر مواردی که در مطالعات، بررسی ها و نظر سنجی ها مشخص می شود گویای این خواهد بود که ایجاد فضای مکث در آن محل مناسب خواهد بود یا خیر. برای دستیابی به شهری سرزنده و پویا باید در عین توجه به فضاهای حرکت به فضاهای مکث نیز توجه بیشتری داشت ،فضایی که در شهر های سنتی دیده می شود و می توان آن را گمشده شهر های مدرن نامید.

فضاهای مکث با کارکرد توقف،تدبر، تفکر و گفتگو در شهر های امروزی که همگان با سرعت و بی تفاوت از کنار یکدیگر می گذرند میتواند فرصتی برای با هم بودن و در کنار هم ماندن ایجاد کند.فضایی در دل هیاهو های شهری که شاهد ایستادن، نشستن و ماندن مردم است، مردمی که حضورشان فضا را معنی دار کرده و پاتوق هایی را شکل می دهد که احساس تعلق به مکان یا خاطره جمعی ایجاد می کنند. بنابراین ضرورت انجام پژوهشی با این عنوان و با هدف پیاده سازی مدل فیزیکی و عینی مبتنی بر مطالعات و امکان سنجی مشخص می شود.در طی طرح پژوهشی پس از مرور سوابق و ادبیات موضوع،نمونه های موردی در شهر های گذشته و امروز بررسی شده و در نهایت ویژگی ها و مختصات فضای مکث استخراج و مکان (هایی) برای اجرای آن پیشنهاد می شود که می توان پس از پایان یافتن مراحل مطالعات و مکان یابی ،طرح را به عنوان نمونه در یک محل اجرا کرد.

به طورعام طرح فضای مکث شهری با دیدگاه ارتقای کیفیت زندگی شهری و تکریم مردم، خواستارشکل گیری مکانی برای توقف،نشستن، ماندن،استراحت و قرار گرفتن،گفتگو،تعامل اجتماعی وافزایش سرمایه اجتماعی است و به طور خاص،این اهداف را دنبال می کند:

• بازخوانی و توسعه مبانی نظری طراحی شهری مردم مدار
• بررسی مصادیق و الگو های فضای مکث در شهر های سنتی
• امکان سنجی و مکان یابی نقاط خاص جهت اجرای فضای مکث در شهر.(نمونه موردی:خیابان ولیعصر)
• دستیابی به مبانی طراحی شهری و طراحی معماری فضای مکث در شهر.
• ارایه طرح معماری فضای مکث شهری منطبق بر سایتی در شهر تهران. (نمونه موردی:خیابان ولیعصر)

شيوه انجام كار

بررسی های اولیه،جمع آوری منابع،مرور ادبیات موضوع،مصاحبه با کارشناسان و متولیان امور شهری و مطالعات کتابخانه ای و میدانی،جستار های اینترنتی،جمع بندی و تفصیل پروپوزال(پیش طرح) ،تدوین فهرست و سرفصل های پژوهش برای ادامه فعالیت شیوه ادامه کار است.

فصل های پژوهش که منطبق بر مراحل انجام کار هستند عبارتند از:

مرحله نخست

چیستی فضای مکث(مبانی نظری،گفتگو در شهر ،سرمایه اجتماعی، مردم سالاری و فضای شهری ، فضای مکث و خاصیت چند عملکردی، نتیجه گیری)

مرحله دوم

کارکردها و مصادیق فضای مکث در شهرهای سنتی( فضای مکث در معماری و شهر سازی غرب، فضای مکث در معماری و شهر سازی ایرانی اسلامی)

مرحله سوم

نمونه های موردی در شهرهای معاصر.(نمونه های داخلی و خارجی)

مرحله چهارم

ویژگی ها و کارکردهای فضای مکث شهری متناسب با هویت ایرانی اسلامی.

مرحله پنجم

امکان سنجی و مکان یابی نقاط مستعد برای اجرای فضای مکث (نمونه موردی:خیابان ولیعصرتهران)

مرحله ششم

ارایه طرح معماری(ارایه سه طرح اولیه و ارایه یک گزینه به صورت فاز یک با نقشه های دو بعدی و تصاویر سه بعدی)

جهت کسب اطلاعات بیشتر با کارشناسان آتلیه معماری ما در تماس باشید..